CV ketel zuinig afstellen en tot 20% besparen op gas!
Let op: de volgende informatie is alleen van toepassing op Hoogrendementsketels (HR).
De CV ketel zuinig afstellen en daarmee veel besparen op gas! Waarom zou je de verwarming lager zetten om te besparen? Zorg er eerst voor dat je HR ketel zuinig werkt! Het bespaart veel gas en geld, terwijl je woning net zo warm wordt als je gewend bent.
Het zuinig afstellen bespaart per jaar 10% tot 20% op verwarmingskosten. Dat is € 110 (rijtjeswoning) tot € 300 (vrijstaande woning). De kosten voor het zuinig afstellen variëren van enkele tientjes tot een paar honderd euro. Je hebt jouw geld dus snel terugverdiend! Sommige mensen investeren duizenden euro’s en wachten jaren totdat ze dit geld uit de investering hebben gehaald. Dat kan dus ook anders!
Maar waarom stellen installateurs cv ketels niet direct zuinig af? Dat gebeurt niet omdat deze handeling extra geld kost. Installateurs willen je niet op kosten jagen, maar nu doet de gasrekening dat voor jou! Tot honderden euro’s vliegen elk jaar je schoorsteen uit.
Wil je ook gaan stoppen met deze verspilling? Lees dan gauw verder hoe je hier zelf wat aan kunt doen!
Hoe kan de HR ketel zuiniger met gas omgaan?
Als gas wordt verbrand, komt er waterdamp en koolstofdioxide (CO2) vrij. Normaal verdwijnt de waterdamp als witte rook door je schoorsteen, maar HR ketels kunnen uit deze waterdamp energie halen.
Bij een cv systeem zie je altijd twee leidingen: door de ene pompt de CV ketel het warme water naar de radiatoren. Nadat dit water door de radiatoren is gestroomd, gaat het door de andere leiding (de ‘retour’) terug naar de ketel. De temperatuur van dat afgekoelde water is van groot belang voor de zuinigheid van de HR ketel.
De waterdamp condenseert namelijk als die met iets kouds in aanraking komt. Dit kun je bijvoorbeeld zien als je een koude pan met water op het gasfornuis verwarmt. De waterdamp van de gasvlam condenseert tegen de koude pan. Daardoor zie je waterdruppels (condens) aan de buitenkant van de nog koude pan ontstaan. Als de pan verder opwarmt, verdwijnt de condens. Dit proces (condenseren) gebeurt ook in HR ketels!
In de HR ketel verwarmt de gasvlam de leidingen, waardoor het water stroomt dat naar je radiatoren getransporteerd wordt. Is het water dat door deze leiding stroomt koud genoeg, dan condenseert de warme waterdamp zich tegen deze leidingen. De waterdamp wordt dus gebruikt om warmte uit te halen, in plaats van dat het door je schoorsteen naar buiten verdwijnt.
Helaas gebeurt dit proces van condenseren niet continu. Dat komt omdat het dauwpunt van aardgas ongeveer 57°C is. Bij een hogere temperatuur kan de waterdamp dus niet meer condenseren en verdwijnt het door je schoorsteen. Hoe lager de temperatuur, hoe meer condensatie er plaatsvindt en hoe meer energie er gehaald kan worden uit de verbranding van aardgas.
Conclusie: de temperatuur van het cv water van je HR ketel moet dus zo laag mogelijk worden om de HR ketel zo zuinig mogelijk te laten werken. Hoe kun je dat voor elkaar krijgen?
Zuiniger verwarmen: cv installatie inregelen
Allereerst is het belangrijk dat er een goede balans is in jouw cv-systeem. Elke radiator moet namelijk even snel warm worden. Een grote radiator bevat immers veel water, een kleine radiator weinig. Dat betekent dat door een grote radiator het water wat sneller moet stromen dan door een kleine radiator, anders zal de kleine radiator veel sneller warm worden. Ook de locatie van de radiator heeft invloed: radiatoren die het dichtst bij de ketel staan zullen het eerst het warme water ontvangen.
Helaas blijkt dit bij 80% van de huishoudens niet afgesteld te zijn. Daardoor zal de ene radiator warmer worden dan de andere. Dat veroorzaakt een hoog gasverbruik. Het regelen van de snelheid waarmee het water door je radiator stroomt heet (waterzijdig) inregelen. Door dit te doen koelt het water beter af in de radiatoren, waardoor het kouder terugkomt in de HR ketel. Daardoor gaat de ketel een stuk zuiniger werken. Hieronder zie je het uitgelegd met afbeeldingen.
Op de afbeelding links zie je wat in veel huizen de situatie is: alle radiatoren staan helemaal open, maar de warmte wordt niet gelijkmatig verdeeld. De radiatoren die dichtbij de ketel staan worden het warmst. Daar gaat het warme water vrijwel onafgekoeld weer terug naar de ketel. Daardoor werkt de HR ketel minder zuinig.
Radiator 3 staat verder van de ketel af en is juist te koud. Alle energie concentreert zich dus op radiator 1. De ketel moet erg veel moeite doen (en extra gas verbruiken) om toch radiator 3 warm te krijgen.
Hoe los je dit op?
Het water dat door de radiatoren stroomt moet de tijd krijgen om de warmte af te kunnen geven aan de ruimte. Op deze manier kun je een lagere retourtemperatuur bereiken, wat bijdraagt aan een zuiniger gasverbruik.
Het inregelen van bovenstaand voorbeeld gaat dan als volgt: het water door radiator 1 moet langzamer stromen. Daardoor gaat de warmte sneller naar radiator 2 en 3. Zo krijg je de warmte gelijkmatiger verdeeld over je cv-systeem.
Uiteindelijk zullen alle radiatoren niet even snel stromen, maar wel even snel warm worden. Het inregelen kun je doen met de radiatorkraan of met het voetventiel dat zich onderaan de radiator bevindt, daar waar de retourleiding begint. Hieronder kun je zien hoe dat precies werkt, wat je daarvoor nodig hebt en hoe je dit simpel zelf kunt doen!
Zelf de cv inregelen, zuiniger maken en geld besparen!
Het inregelen bespaart tot 20% op het gasverbruik voor verwarming. Dat gaat bij een gemiddelde woning om circa € 150 op jaarbasis. Wat de voordelen zijn van het inregelen staat hieronder nogmaals in het kort:
- Gelijkmatig verdelen van de warmte;
- Hoger rendement van de HR ketel (lager gasverbruik);
- Tot 20% besparen op verwarmingskosten!
Het inregelen en zuiniger maken van je cv-systeem zou je kunnen laten doen door een installateur. Alleen zijn er weinig installateurs of bedrijven die dit willen doen, omdat het hun te weinig oplevert of omdat ze er niet genoeg kennis over hebben.
Daarom kun je het ook zelf doen. Daarvoor heb je wel wat handige spullen nodig, zoals een thermometer waarmee je de temperatuur van de radiatoren kunt meten en zodoende goed in kunt stellen. Op internet is er een handige inregelkit te koop waarmee je zelf de cv kunt inregelen met de benodigde spullen. Zo kun je zelf je cv goed inregelen en zuiniger maken. Het is ook goedkoper dan dat je er iemand voor laat komen! Binnen ongeveer 7 maanden heb je de prijs terugverdiend.
De inregelkit biedt ook een boekje met uitgebreide instructie, waarin ook uitleg staat over het inregelen van vloerverwarming en stadsverwarming!
Tip: verenigingen van eigenaren krijgen tot € 60 subsidie per woning.
Hieronder staat één manier uitgelegd hoe je radiatoren kunt inregelen, namelijk met de voetventielen.
Zelf doen: CV radiatoren waterzijdig inregelen met voetventielen
Het waterzijdig inregelen van de cv kan op meerdere manieren, bijvoorbeeld met de radiatorkraan. Ook is het inregelen mogelijk met de voetventielen van de radiatoren. Die bevinden zich onderaan elke radiator, waar de retourleiding begint. Meestal zit er een dopje op. Als je die eraf draait, zie je het ventiel. Dit ventiel is helemaal open en dicht te draaien met een inbus- of zeskantsleutel. Met dit ventiel kun je de doorstroomsnelheid van het water instellen. Voordat je begint met inregelen, is het handig om deze spullen te hebben:
- Voetventiel, meestal aanwezig bij alle radiatoren;
- Inbussleutel (ook wel zeskantsleutel genoemd);
- Infrarood thermometer, waarmee je makkelijk temperaturen kunt meten.
zeskantsleutel
Controleer eerst of alle radiatoren een voetventiel hebben. Is er geen voetventiel? Dan zou je het inregelen ook kunnen proberen via de radiatorkranen (in het binnenwerk, dus eerst de dop eraf). Maar als je handig bent, kun je ook proberen zelf een voetventiel eraan aan te monteren. Doe dat vooral niet in de winter als je het nog nooit eerder gedaan hebt! Alle benodigde spullen zijn goedkoop en zonder verzendkosten te koop bij online shops zoals CVtotaal.nl.
Om de leidingen van de cv waterdicht te krijgen, is henneptouw of teflontape nodig. Die kun je krijgen bij de bouwmarkt.
Zo ga je waterzijdig inregelen:
Het waterzijdig inregelen kan het beste ’s ochtends gebeuren als het nog koud is, maar de cv ketel al begonnen is met verwarmen.
Zo ga je te werk:
A. Meet de temperaturen van alle radiatoren
Allereerst ga je de temperaturen meten van alle radiatoren in je woning. Je meet de temperatuur bij de inlaat (rode pijl) en de uitlaat (blauwe pijl) van elke radiator. Schrijf de temperaturen op.
Voordat je begint, let dan hier nog even op:
- Draai elke radiator wijd open.
- Zorg ervoor dat de ketel door blijft gaan met stoken, dus draai de thermostaat op een hoge temperatuur.
- Wacht even tot de radiatoren goed warm zijn.
Wat zijn de goede temperaturen?
Als je de radiatoren gaat inregelen, moet je ook weten wat goede temperaturen zijn. Tot welke temperatuur moet het water afkoelen?
Water in de radiatoren moet de tijd krijgen om de warmte af te geven aan de ruimte. De temperatuur van het uitgaande water moet ongeveer 20-25% lager zijn dan het inkomende water. Hoe hoger de temperatuur is, hoe groter het verschil moet zijn.
Dit is een handig overzicht:
| Aanvoer temperatuur | Retour temperatuur | Verschil (▲) |
|---|---|---|
| 80°C | 60°C | ▲ 20°C |
| 70°C | 52,5°C | ▲ 17,5°C |
| 60°C | 45°C | ▲ 15°C |
| 50°C | 37,5°C | ▲ 12,5°C |
| 40°C | 32°C | ▲ 10°C |
Is er iets wat je opvalt in de tabel? Dankzij het inregelen daalt de temperatuur van de retour. Dat is goed voor de HR ketel, want die werkt het zuinigst als de retour temperatuur onder de 57°C blijft. Valt je op dat deze temperatuur eigenlijk haast niet meer boven de 57°C komt bij een goed afgestelde cv? Bij een cv installatie die niet is ingeregeld, is het temperatuurverschil vaak maar heel klein (bijvoorbeeld 7°C). Juist het verschil in temperatuur is nodig om de HR ketel goed te kunnen laten condenseren. Dit verschil mag ook weer niet te groot zijn, want dan kunnen de radiatoren niet voldoende warmte afgeven.
B. Voetventielen instellen
Nu heb je een overzicht van de temperaturen van alle radiatoren in je woning. Dan is het moment om de voetventielen te gaan instellen.
- De radiatoren met de kleinste verschillen in temperatuur: voetventielen stukje dichtdraaien.
- De radiatoren met de grootste verschillen in temperatuur: voetventielen stukje open draaien.
Breng elke keer kleine veranderingen in de voetventielen aan, en meet na 10 tot 15 minuten weer de temperaturen. Ga net zo lang door tot alle radiatoren ongeveer de juiste temperaturen hebben.
Zuiniger verwarmen: vermogen ketel goed instellen
Een manier om de HR ketel zuiniger af te stellen, is door het cv vermogen te verlagen. Dit staat meestal te hoog ingesteld. Maar wat is het cv vermogen?
Het vermogen van de cv betekent hoeveel energie de ketel moet leveren om jouw woning te verwarmen. Dit vermogen wordt altijd uitgedrukt in kiloWatt (kW). In de meeste huizen staat het vermogen op de fabrieksinstelling van 18 kW of meer. Voor veel woningen is dat veel te hoog! Vergelijk het met alsof je plankgas naar 100 km/uur gaat. Dat kost een flinke slok brandstof, terwijl door langzaam het gaspedaal in te drukken je ook tot 100 km/uur komt, maar wel zuiniger.
Door het hoge vermogen gaat de ketel dus snel op hoge temperatuur branden. Maar de HR ketel werkt dan niet zuinig, want die werkt het zuinigst bij lage temperaturen. Je huis wordt wel heel snel warm, vaak zelfs tijdelijk te warm waardoor de ketel afslaat, de kou binnendringt en het niet erg comfortabel aanvoelt.
Het CV vermogen moet dus kloppen met de totale hoeveelheid energie die nodig is om jouw huis te verwarmen. In elke kamer hangen een of meerdere radiatoren. Hoe groter de kamer, hoe groter de radiator. Met lastige berekeningen is uit te rekenen hoe groot de radiator moet zijn om een bepaalde ruimte op te warmen. Daarop zijn in elke ruimte radiatoren met de juiste capaciteit geïnstalleerd.
Hoeveel vermogen precies genoeg is, hangt af van het bouwjaar, de isolatie, de grootte en de soort woning. Hieronder staan gemiddelden:
- Appartement: 11 kW
- Rijtjeswoning: 15 kW
- Hoekwoning: 17 kW
- Vrijstaande woning: 28 kW
Elke radiator kan een bepaalde hoeveelheid warmte afgeven. Een kleine radiator bijvoorbeeld 500 Watt (= 0,5 kW), een grote radiator 3000 Watt (= 3 kW). Als je alle vermogens van de radiatoren optelt, weet je hoeveel vermogen de ketel nodig heeft om jouw woning te verwarmen.
Exacte vermogen berekenen
Wil je weten hoeveel vermogen de cv installatie bij jou thuis exact heeft? Dan kun je het vermogen van alle radiatoren bij elkaar optellen. Hoe het vermogen te vinden is, kun je hieronder lezen. We gaan ervan uit dat alle radiatoren passen bij de te verwarmen ruimtes.
Tip! Bespaar meer energie door de thermostaat slim in te stellen. Lees alle tips over energiezuinig stoken!
1. Meet de afmetingen van de radiator (lengte en breedte).
2. Zoek het type van de radiator op. (bijv. T10, T11 …)
3. Zoek in tabellen het vermogen, bijvoorbeeld hier. Het is ook te vinden in webshops zoals bij warmteservice.nl. Zoek met de lengte, breedte en type.
Tel tot slot alle vermogens bij elkaar op. Tel daarbij 10% op. Dit is nodig om bij extreem koud weer ook nog een warm huis te hebben. Als alles is opgeteld weet je het vermogen van jouw cv installatie. Dit getal stel je in bij de Hr ketel. Denk eraan dat 1000 Watt = 1 kW.
De HR ketel verder zuinig afstellen
Je kunt nog meer besparen door de HR ketel te dwingen op een lagere temperatuur te gaan werken. Dat kan door de pompsnelheid en de temperatuur van het cv water te verlagen.
Pompsnelheid verlagen
Moet je de voetventielen van radiatoren erg ver dichtdraaien? En hoor je ook veel ruis? Dan draait de pomp van de ketel te snel. Kijk in de handleiding van je ketel hoe je de pompsnelheid kunt verlagen. Bij sommige ketels zijn er drie standen. Bij andere ketels kun je een maximale pompsnelheid instellen. Probeer hiermee te spelen, net zo lang totdat het ruizen minder wordt. Stel de snelheid niet te laag in, want dan kan de ketel zijn warmte niet meer kwijt.
Temperatuur cv water verlagen
Je kunt de HR ketel ook dwingen om zuiniger te gaan werken. Dat kun je doen door de temperatuur van het cv water te verlagen. Dit staat meestal standaard ingesteld op 80°C tot 90°C, maar daardoor loopt de retour temperatuur hoog op, gaat het rendement sterk achteruit en het gasverbruik omhoog.
Het verlagen van de cv watertemperatuur kan meestal probleemloos tot 70°C, mits je een redelijk geïsoleerde woning hebt. Ga je de temperatuur verder verlagen tot bijvoorbeeld 60°C, dan loop je het risico dat in een strenge winter je woning niet meer zo warm wordt als je zou willen. Hieronder staat een tip hoe je dat kunt verbeteren, waardoor je toch met een lage temperatuur je gasverbruik kunt verminderen en een goed comfort behouden.
Sneller verwarmen en comfort verhogen
Soms kan het zuinig afstellen van je cv installatie wat ongemak opleveren. Dat is vooral het geval als je in een slecht of matig geïsoleerde woning woont. Door een lagere cv temperatuur wordt je ketel een stuk zuiniger maar ook zwakker. Er wordt soms te weinig warmte geleverd om je woning goed op te warmen. Daardoor kan het bijvoorbeeld lang duren voordat de gewenste temperatuur is bereikt.
Je kunt dit eenvoudig oplossen door gebruik te maken van radiator ventilatoren. Deze maken je radiatoren krachtiger, omdat ze de hete lucht sneller door de kamer laten stromen. Daardoor is je kamer sneller op temperatuur en voelt het ook warmer aan!
Lees meer over de radiator ventilator
Kapotte radiatoren opsporen
Tip! Bespaar heel simpel nog eens 10% op je gasverbruik met Radiatorfolie en Buisisolatie!
Met de infrarood thermometer kun je ook fouten in de installatie ontdekken. Helaas komt het regelmatig voor dat radiatoren verkeerd zijn aangesloten. Dat is het geval als een radiator onderin het warmst is. Dat is nooit goed. Heb je na de aanpassingen twijfels of er een radiator niet goed werkt? Schakel dan de hulp in van een expert.
CV ketel bijvullen en ontluchten
Als je bezig bent, kijk dan meteen even naar de druk van de cv installatie. Is deze te laag (minder dan 1 bar), dan moet hij bijgevuld worden. Een te lage druk is de oorzaak dat radiatoren niet goed warm worden. Wist je dat je energie bespaart met een juiste cv-druk? Hoe je de cv makkelijk zelf bijvult, lees je op cv ketel bijvullen.
Ook is het belangrijk dat de cv installatie ontlucht is. Lucht veroorzaakt tikken in de leidingen. En lucht blokkeert de verspreiding van warmte over de radiatoren. Dat kost dus extra gas om je woning warm te krijgen. Het ontluchten is niet moeilijk. Lees hoe het werkt op cv ontluchten.
Maak je centrale verwarming nóg zuiniger!
|
Radiator ventilator |
CV leidingen isoleren |
Radiatorfolie |
|---|---|---|
| Sneller en goedkoper verwarmen met de radiator ventilator. Bespaar meer dan € 75 per jaar! |
Isoleer zelf de leidingen van je cv en bespaar € 2 per meter! |
Bespaar tot ruim € 100 per jaar met onzichtbare radiatorfolie! |