Laatst bijgewerkt: 1 augustus 2018

Tuinverlichting op zonne-energie: De accu

De accu

Als je tuinverlichting op zonne-energie wilt aanleggen, heb je een (kleine) accu nodig. In de accu wordt de energie van het zonnepaneel opgeslagen. De lampen gebruiken de energie uit de accu. Om accu’s te kunnen opladen, heb je een laadregelaar nodig. Sluit nooit een zonnepaneel direct aan op de accu! Accu’s moeten met de juiste spanning geladen worden, en daar zorgt de laadregelaar voor. Lees meer technische info over accu’s op: informatie over loodaccu’s.

solar gel accu met capaciteit van 10 Ah (kabelschoenaansluiting)

Welke accu heb je nodig?

Welke accu heb je nodig? Voor een lampje met een laag verbruik, heb je genoeg aan een kleine accu. Voor meerdere of grotere lampen heb je een grote accu nodig. Let op dat je accu’s niet zomaar met elk willekeurig zonnepaneel kan laden; de hoeveelheid stroom die een paneel kan leveren, moet passen bij de grootte van de accu!

Hieronder vind je een handige tabel. Kies een accu die past bij jouw systeem.

Accucapaciteit	Max. vermogen lampen wintermaanden (Watt)	Min. – max. vermogen zonnepaneel (18 V)
7 Ah	0,5 W	10 Wp – 30 Wp
10 Ah	0,8 W	20 Wp – 40 Wp
17 Ah	1 W	35 Wp – 70 Wp
27 Ah	2 W	50 Wp – 110 Wp
41 Ah	3 W	80 Wp – 170 Wp
60 Ah	4 W	120 Wp – 250 Wp
85 Ah	5,5 W	165 Wp – 350 Wp

Reserve

Als je tuinverlichting op zonne-energie wilt laten werken, moet je uitgaan van de slechtste situatie. Dat is in de winter. De nachten duren dan lang (16 tot 17 uur) en de dagen met zonlicht zijn kort. Het is enorm belangrijk dat de accu dan genoeg reserve heeft. Het zou stom zijn als de accu na 2 nachten al leeg zou zijn.

Het ideaalst is als de accu een reserve heeft van ongeveer 7 dagen. Met een beetje geluk zal de zon af en toe schijnen, waardoor de accu weer een flink stuk opgeladen kan worden. Het is wel belangrijk dat je zonnepaneel genoeg stroom kan leveren, want accu’s hebben een minimale laadstroom nodig van 10% van de accucapaciteit.

Type accu’s

Van alle types is de gelaccu erg geschikt om te gebruiken. Deze gaan het langst mee, namelijk 15 jaar in goede omstandigheden. De accu is onderhoudsvrij en ‘droog’; er zit gel in in plaats van water.

Loodvliesaccu’s (ook AGM genoemd) zijn goedkoper en ook geschikt. Deze accu’s kunnen sneller geladen worden en een hogere spanning leveren, maar de levensduur is korter. Ze gaan ongeveer 8 jaar mee. Daardoor zijn ze duurder over de gehele levensduur. Er zijn ook speciale agm accu’s te koop die lang meegaan, de zogeheten long life. Die gaan ongeveer 12 jaar mee en kosten ongeveer net zoveel als een gel.

Wanneer is een gel-accu leeg?

Elke fabrikant beweert een andere eindspanning voor zijn of haar gel accu. Sommige fabrikanten zeggen dat hun gel accu tot 10,8 volt ontladen kan worden, maar in het algemeen kun je dat beter niet doen. Bij zo’n lage spanning is de kans klein dat je de accu weer opgeladen krijgt.

Vooral in de zonne-energie kan het gebeuren dat lange tijd de zon niet schijnt. De accu kan dan lange tijd te ver ontladen zijn geweest. Als de spanning dan te laag wordt (onder de 11,6 volt) gaat de accu sulfateren (lees meer op informatie loodaccu’s). Daardoor kan de accu niet meer volledig opgeladen worden.

Dit probleem kun je voorkomen door:
1. Een accu te kiezen met een grote capaciteit;
2. Het verbruik van de lampjes zo laag mogelijk te houden;
3. ’s Winters in bijzondere situaties (bijv. langdurige bewolking) de accuspanning in de gaten houden

Accu’s recyclen

Vaak zijn er slechte verhalen te horen over batterijen en accu’s, maar wist je dat loodaccu’s bijna 100% te recyclen zijn? Er zitten weliswaar schadelijke stoffen in zoals lood, maar die kunnen worden hergebruikt. Lever een oude accu in bij de milieustraat van jouw gemeente. Of zoek een punt waar je oude accu’s tegen vergoeding kunt inleveren. Sommige accuhandelaren bieden geld voor oude accu’s.

Veiligheid en ventilatie

Alle accu’s mogen nooit in een gesloten kast worden gezet. Meestal kan dat geen kwaad, maar het gevaar zit ‘m in het overladen. Als de accu’s vol zijn, maar het laden niet stopt, kan zich een gevaarlijk gas ophopen in de accu en vrijkomen door de veiligheidsventielen. Als er niet voldoende ventilatie is, kan dit gas zich ophopen in de ruimte waar de accu zich bevindt. Met een vonk kan er een explosie plaatsvinden. Daarom is het altijd beter om de accu niet ergens luchtdicht op te sluiten. Gelaccu’s produceren weliswaar weinig tot geen gas en worden met een relatief lage spanning geladen. Een gelaccu zou dus wel zonder luchtcirculatie opgesloten kunnen worden, zoals ook gebeurt bij de accu’s in boeien op zee. Maar voor de veiligheid is het dus toch aan te raden om te zorgen voor goede ventilatie.

Soorten aansluitingen accu’s

Elke accu heeft een andere aansluiting. Daar kan je dus verschillende connectors voor nodig hebben. De kabel moet vastgemaakt worden aan de connector, die dan veilig aan de accu aangesloten kan worden. Hieronder staan de meest voorkomende aansluitingen afgebeeld.

Aansluiten accu

Het aansluiten van de accu’s gebeurt met accuklemmen. Het hangt ervan af welke soort klemmen je nodig hebt.

Kleine accu’s hebben een kabelschoenaansluiting. Dit zijn kabelschoenen van bijv. 4,8 of 6,3 mm. Deze afmetingen zijn de lengte van de aansluiting zelf. Om de kabel veilig en professioneel vast te krijgen aan de kabelschoen, heb je een krimptang nodig. Krimptangen zijn vanaf € 6,- te koop.

Middelgrote accu’s hebben een M5-aansluiting. Dat is een aansluiting met een rond gat van 5 mm, waar schroeven aan geklemd kunnen worden. Meestal zijn deze schroeven meegeleverd met de accu. Je hebt dan ook een kabelschoen nodig, waar een gat van 5 mm in is.

Grote accu’s hebben altijd een conuspool. In Duitsland noemen ze deze ook wel de A-pool. Daarvoor zijn kant-en-klare aansluitkabels verkrijgbaar.